Η ΦΙΕΣΤΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΗ ΚΑΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Του Ιωάννου Π. Μπουγά, Θεολόγου
Σε αυτή την εικόνα του φορτηγού εν
έτει 2020, έτος της πανδημίας του κορονοϊού, έμπροσθεν του πρωθυπουργικού
γραφείου με την τραγουδίστρια Πρωτοψάλτη, θα μπορούσε να μπει ο τίτλος: “Η
αισθητική της αλαζονείας”.
Έφεραν τους βάρδους, περιορισμένους σε
ένα φορτηγό, να παίξουν μουσική μπροστά στην εξουσία. Διάφοροι αυλικοί
χειροκροτούν και επευφημούν – σε εξαιρετικά κοντινές αποστάσεις – και τα μίντια
είναι εκεί για να παγιδεύσουν την εικόνα στην ιστορία.
Με ανατριχιαστικά παρόμοιο τρόπο, ο
Έντγκαρ Άλαν Πόε, στο περίφημο έργο του “Η Μάσκα του Κόκκινου Θανάτου”,
αποτύπωνε την αλαζονεία της εξουσίας όπως αυτή εκπορεύεται από την ανθρώπινη
φύση. Ο βασικός ήρωας του διηγήματος του Πόε, ο Κόμης Πρόσπερο αδιαφορούσε για
τους θανάτους της επιδημίας και γιόρταζε μέσα από τα τείχη του το γεγονός ότι
εκείνος – και η εξουσία του – ζει.
Εδώ, όμως, έχουμε και κάτι παραπάνω,
κάτι πιο… postmodern. Έχουμε ένα πάρτι από την εξουσία, προς την εξουσία, χωρίς
τον λαό αλλά χωρίς τιμωρία της ύβρεως. Δεν υπάρχει κάθαρση και δεν θα υπάρξει.
Βλέπετε, η ζωή είναι αρκετά πιο σκληρή από τη λογοτεχνία. Στο μυθιστόρημα του
Πόε ο Κόμης και όλοι οι προσκεκλημένοι του στο τέλος πεθαίνουν. Πρόκειται για
ένα κλασικό ρομαντικό μοτίβο.
Εδώ, η παράσταση τελειώνει πιο
δυστοπικά και με κακή αισθητική. Τελειώνει με χειροκρότημα της εξουσίας προς
τον εαυτό της. Τελειώνει με ένα συμβολικό πάρτι από εκείνους που
αντιλαμβάνονται εαυτούς ως “ασκούντες εξουσία” – ως μόνιμους ιδιοκτήτες της
εξουσίας αν προτιμάτε. Σε αυτό το πάρτι καλούν με αλαζονεία και έπαρση τον λαό
να συμμετέχει συμβολικά, από απόσταση, από την καραντίνα του. Όταν ο λαός
βιώνει διάφορες ανώμαλες καταστάσεις εκπορευόμενες από την εξουσία οι ταγοί της
εξουσίας δημιουργούν και τους τραγουδοποιούς τους όπως προσπάθησε να κάνει η
χούντα και όπως έκαναν οι αποκτήσαντες την εξουσία κατά την μεταπολίτευση.
Η βάρδος των κυβερνήσεων της δεκαετίας
του ’80 ήταν η Ρίτα Σακελλαρίου και με τον παρακάτω στίχο συμπύκνωνε – με
αφοπλιστική ειλικρίνεια είναι η αλήθεια-μια ολόκληρη αισθητική για την
πολιτική: “Είναι γλυκό το πιοτό της αμαρτίας, ποιος είναι αυτός που δε
λαχτάρησε να πιει, αυτή την γλύκα της κλεμμένης ευτυχίας, λίγο πολύ όλοι την
έχουμε γευτεί”. Βεβαίως δεν ήταν λίγοι τότε αυτοί, που προσπάθησαν να γευτούν
την οικονομική γλύκα της εξουσίας, έστω και λίγα ψιχουλάκια της.
Στο πάρτι του 2020, όμως, οι στίχοι
είναι διαφορετικοί: “Μετά μας πήγε αριστερά το περιβόλι κι η χαρά και πήραμε το
Βήμα στο πρώτο υπόγειο του Κουν και στην Επίδαυρο που ακούν Θεούς κι ανθρώπους
να νικούν τα πάθη και το χρήμα”. Μπροστά στην εξουσία, βλέπετε, ακόμη και η
ιστορία μπορεί να γίνει πατσαβούρι, να γίνει το μπαλόνι ενός κλόουν, κάτι με το
οποίο κάνεις ένα ωραίο πάρτι και ο λαός χειροκροτεί έγκλειστος, άνεργος,
σακατεμένος από το σπίτι του.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν καίριες
διαπιστώσεις πολιτικής φιλοσοφίας.
Στον χώρο της Εκκλησιαστικής συνάξεως
όμως η απάντηση στις πολιτικές επιλογές είναι η θυσιαστική σταυρωμένη αγάπη και
δεν είναι δηλώσεις του τύπου: όσοι απλώσανε το χέρι στην Εκκλησία τους κόπηκε,
εμείς ανοίγουμε τις εκκλησίες επειδή η κυβέρνηση μας αδίκησε. Η αδικία από την
πλευρά της πολιτείας προς την Εκκλησία είναι κάτι το φυσιολογικό όπως δείχνει η
μέχρι τώρα εν τω κόσμω πορεία της Εκκλησίας. Απλώς κάποιοι εν τη Εκκλησία
ξενίζονται και συγκρίνουν τα θεατρικά δρώμενα της πολιτείας με την ευχαριστιακή
μεταποίηση του κόσμου αγνοώντας το: Μη πεποίθατε επ΄ άρχοντας, επί υιούς
ανθρώπων, οις ουκ έστι σωτηρία.
Η απάντηση, η κάθαρση από κάθε μορφής
εξουσίας και από την αισθητική της αλαζονείας της, έρχεται όταν μεταποιείται
στο τραπέζι της Θείας Ευχαριστίας η ιστορία σε βασιλεία κοινωνίας, σε βασιλεία
της χαράς με κλειστούς ή ανοιχτούς ναούς.
Αναδημοσίευση:
Τα κείμενα που δημοσιεύονται στην
κατηγορία αυτή είναι επιλογές από το διαδίκτυο.
Η αναδημοσίευση στις σελίδες μας δεν
σημαίνει απαραίτητα και αποδοχή των όσων αναφέρονται στα κείμενα από την πλευρά
του ΠΛΑΤΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
