ΣΥΜΕΩΝ Ο ΣΤΥΛΙΤΗΣ (389-459). (Εορτάζει την 1η Σεπτεμβρίου)
Ο Σύριος ιδρυτής μιας από τις πιο
ακραίες μορφές της σωματικής βασάνου και της πνευματικής άσκησης έζησε επί
δεκαετίες πάνω σε έναν λαξευμένο στύλο, ακολουθώντας πανάρχαιες συριακές
παραδόσεις (που τις περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια ο Λουκιανός). Ο βραχόλοφος
που επέλεξε ο Συμεών, για να μπορεί «να πετάει στα ουράνια» βρίσκεται στην
αγροτική περιοχή ανάμεσα στην Αντιόχεια / Αντάκια και το Χαλέπι. Στο
βορειοδυτικότερο άκρο της Συρίας και σε μικρή απόσταση από τα σύνορα με την Τουρκία.
Η βάση εκείνου του στύλου βρίσκεται
στο κέντρο μιας πελώριας πρωτοβυζαντινής βασιλικής με τέσσερις πτέρυγες που
σχηματίζουν σταυρό. Ένα από τα κορυφαία κτίσματα του χριστιανικού κόσμου, το
αυτοκρατορικό μνημείο που οικοδομήθηκε στα τέλη του 5ου αι. με ένα τεράστιο
ποσό που έστειλε από την Κωνσταντινούπολη ο Ζήνων, πιθανότατα στη διάρκεια της
δεύτερης βασιλείας του (476-491). Το μαρτύριο (ναός) του Συμεών ήταν το
μεγαλύτερο χριστιανικό οικοδόμημα, ώσπου να χτίσει ο Ιουστινιανός την Αγία του
Θεού Σοφία.
Οι μελετητές πιστεύουν ότι όλοι οι
τεχνίτες ήταν Σύριοι. Οι άριστοι του τόπου. Το συριακό ύφος είναι έντονο
παντού, ιδίως στην πρόσοψη του ναού με τις καταπληκτικές λίθινες διακοσμήσεις.
Η αποθέωση της πέτρας.
Όταν, μετά από αιώνες, επέστρεψαν οι
Βυζαντινοί για μικρό διάστημα στη Μέση Ανατολή, μετά την ανακατάληψη της
Κρήτης, της Κύπρου και της Κιλικίας, ο Νικηφόρος Φωκάς επισκεύασε τον ναό και
το πετρομονάστηρο στον λόφο. Πέρασαν χρόνια και ζαμάνια, το μεγαλειώδες μνημείο
ερειπώθηκε, μα οι Χριστιανοί της Συρίας συνέχισαν να τελούν μια Λειτουργία τον
χρόνο γύρω από τη βάση του στύλου. Κάθε 1η Σεπτεμβρίου, στη γιορτή του πρώτου
Στυλίτη (που ήταν και η πρώτη ημέρα της Ινδικτιώνος). Μέχρι να αρχίσει ο
πόλεμος. Ύστερα, ο λόφος κι ολόκληρος ο αρχαιολογικός χώρος καταλήφθηκε από
ανταρτική ομάδα φονταμενταλιστών. Κυκλοφόρησαν και βίντεο με νεαρές
μαυροφορεμένες κοπέλες που εκπαιδεύονταν στα όπλα. Πεδίο βολής: ο μακρόστενος
αυλόγυρος της Μονής του Συμεών, ανάμεσα στον ναό και το Βαπτιστήριο. Το
καταφύγιο των ανταρτών βομβαρδίστηκε πριν από μερικούς μήνες από ρωσικά
πολεμικά. Είναι ίσως ένας από τους μοναδικούς πολέμους, αν όχι ο μοναδικός,
όπου οι αντιμαχόμενες δυνάμεις, εσωτερικές, περιφερειακές και διεθνείς,
ξεπερνούν τις δεκαπέντε. Μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς όλων των εποχών
βρίσκονται στο έλεος όλων των αντιπάλων. Και μολονότι οι πέτρες μετρούν
λιγότερο από την ανθρωπιστική καταστροφή, οι κοινωνίες τις χρειάζονται αυτές
τις πέτρες. Χωρίς αυτές, σκορπίζει η μνήμη κι όλα χάνονται.
Δυο
λόγια για τον Στυλίτη. Στον άγιο Συμεών, το βοσκαρούδι από τα περίχωρα της
Αντιόχειας, αποδίδεται η τιμή ότι ήταν αυτός ο πρώτος από τους χιλιάδες ασκητές
της Ανατολής που ένοιωσε την ανάγκη να αναχωρήσει προς τα ουράνια.
Εγκαταστάθηκε πάνω σε μία κολώνα, έναν στύλο τον οποίο λάξεψε στην κορυφή ενός
βραχόλοφου, για να αποδείξει ότι η πίστη και το πνεύμα μπορούν να νικήσουν την
ύλη.
Εν τούτοις, η πρώτη εκείνη κολώνα δεν
τον έφερε και τόσο κοντά στον ουρανό: είχε μόνον πέντε μέτρα ύψος. Στη
συνέχεια, εγκαταστάθηκε σε κολώνες 6 κι 11 μέτρα ψηλές. Η τελευταία κολώνα
(πάνω στην οποία πέθανε σε ηλικία 70 χρονών, το 459) είχε γύρω στα 25 μέτρα ύψος «καθώς η επιθυμία του να πετάξει
προς τον ουρανό τον έκανε ν’ απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τη γη». Αυτή
η κολώνα κατέληγε σε μια πλατφόρμα 4 τετραγωνικά μέτρα· ο άγιος μόλις που
μπορούσε να ξαπλώσει.
Η ζωή του μας είναι γνωστή μέσα από
μαρτυρίες που είναι συγκαιρινές του αγίου. Καταρχήν πρόκειται για την αφήγηση
του Θεοδώρητου της Κύρρου, ο οποίος επισκέφθηκε τον αναχωρητή, συζήτησε μαζί
του πολλές φορές κι έγραψε έναν «Βίο του Στυλίτη» που τον ενσωμάτωσε στην
«Εκκλησιαστική Ιστορία» του. Πρόκειται επίσης και για τη μαρτυρία του Αντωνίου,
κατοπινού μαθητή του Συμεών, που κι αυτός έγραψε έναν Βίο, που θεωρείται
εξαιρετικά φαντασιόπληκτος.
Τέλος, πρόκειται για έναν συριακό βίο,
τον «Βίο του Μαρ Σεμαάν στην κολώνα» (στα συριακά Μαρ σημαίνει άγιος), γραμμένο
γύρω στο 473, δηλαδή δεκαπέντε χρόνια μετά τον θάνατο του αγίου. Από ιστορική
σκοπιά αυτή η πηγή φαίνεται να είναι η πιο σίγουρη.
«Όλοι
οι υπήκοοι της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας» γράφει ο Θεοδώρητος της Κύρρου
«γνωρίζουν τον φημισμένο Συμεών, που δικαιολογημένα μπορούμε να τον ονομάσουμε
μέγα θαύμα του κόσμου. Τον γνωρίζουν ακόμα και οι Πέρσες, οι Μήδοι και οι
Αιθίοπες, ενώ η φήμη των θεϊκών αρετών του έχει φτάσει ακόμα και μέχρι τους
Σκύθες και τους Νομάδες. Όμως, παρόλο που όλοι σχεδόν οι άνθρωποι της γης
υπήρξαν μάρτυρες των εκπληκτικών του κατορθωμάτων, διστάζω να τα γράψω από φόβο
μήπως, επειδή είναι τόσο απίστευτα, φανούν σαν παραμύθια».
Να προσθέσουμε ότι η 1η Σεπτεμβρίου,
που εορτάζεται η μνήμη του πρώτου Στυλίτη, ήταν για τους Βυζαντινούς και η
πρώτη ημέρα της Ινδικτιώνος (η αρχή του έτους). Για αυτή την τομή στο κύλισμα
του χρόνου, το Οικουμενικό Πατριαρχείο όρισε να τιμά το περιβάλλον με ειδική
Λειτουργία που τελείται με λαμπρότητα στο Φανάρι.
[ Οι φωτ είναι του Θεόφιλου Προδρόμου
και του Δούκα Δούκα από το τελευταίο πανοραμικό ταξίδι στη Συρία το φθινόπωρο
του 2009. Το πρώτο είχε γίνει το Πάσχα του 1986. Θρυλικές εποχές. Σαν να πέρασαν
χίλια χρόνια.
Για την προσφιλή μας Συρία θα βρείτε
πολλά στο Αρχείο μας www.apa.gr ]
Πηγή – πληροφορίες: http://www.apan.gr/
Αναδημοσίευση:
Τα κείμενα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «αναδημοσίευση» είναι επιλογές από το διαδίκτυο και από διάφορες ενημερωτικές
πλατφόρμες ή από κείμενα που υπάρχουν στην παγκόσμια βιβλιογραφία.
Η αναδημοσίευση τους στην έγκυρη ανεξάρτητη
ενημερωτική σελίδα μας δεν σημαίνει απαραίτητα την αποδοχή των όσων
αναφέρονται, αλλά και ούτε ότι συμφωνούμε στις απόψεις που εμπεριέχονται ή
εκφράζονται στα κείμενα που προβάλουμε με ιδιαίτερη αγάπη και σεβασμό, αλλά
είμαστε πάντα και παραμένουμε πιστοί και εκφραστές της πασίγνωστης φράσης του
Voltaire, (1694-1778 Γάλλος φιλόσοφος & συγγραφέας) «Διαφωνώ με
αυτό που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το
λες». Γιατί εμείς ως η ανεξάρτητη μοναδική έγκυρη ενημερωτική σελίδα
έχουμε πάντα τον πλουραλισμό στην ενημέρωση, αφού όταν η ενημέρωση πιάνει τόπο,
τότε έχει έναν και μοναδικό τόπο το «ΠΛΑΤΥ-ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ-ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ».