ΛΙΜΝΗ ΔΟΞΑ ΚΑΙ Η ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΦΑΝΕΟΥ (ΠΛΟΥΣΙΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ)

Του, Βασιλείου Δημ. Γεωργιόπουλου*

Η Λίμνη Δόξα είναι μία τεχνητή λίμνη σε υψόμετρο 900 μέτρων, η οποία βρίσκεται στην περιοχή Φενεού Κορινθίας, στις υπώρειες του όρους Πεντέλεια (Ντουρντουβάνας) και Αροανίων (Χελμού) πλησίον των οικισμών Αρχαίας Φενεού (Καλύβια) και Πανοράματος (Φονιά) και σε μικρή απόσταση από τη Μονή Αγίου Γεωργίου, απέχει δε οδικώς από τη Γκούρα 8 με 10 χιλιόμετρα.

Η κατασκευή του φράγματος ολοκληρώθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και η λίμνη σχηματίζεται από τα νερά που ρέουν από τα παραπάνω βουνά. Το όνομα Δόξα το πήρε από το μικρό ποτάμι που ξεκινούσε από την περιοχή και κατέληγε σε καταβόθρες κοντά στο όρος Σαιτά, στα Νότια του οροπεδίου του Φενεού. Αλλά και η ίδια περιοχή ήταν γνωστή ως "Στού Δόξα". Το ποτάμι και η περιοχή το όνομα Δόξα πρέπει να το έχει πάρει από κάποιο οικισμό με το ίδιο όνομα που υπήρχε στην περιοχή. Υπάρχει τοποθεσία "Απάνου Δόξα", πράγμα που σημαίνει ότι υπήρχε και κάτω Δόξα ή απλώς Δόξα.

Στην απογραφή που έκαναν οι Ενετοί το 1700 (Β. Παναγιωτόπουλος Οικισμοί και πληθυσμός Πελοποννήσου 13ος-18ος αιώνας) αναφέρονται δύο οικισμοί με το όνομα Δόξια και Δόξα (DOJIA και DOJA). Έτσι το όνομα Δόξα ίσως να έχει σχέση με τον Αλβανό οπλαρχηγό Δοξία ή Δόξα που αντιστάθηκε και πολέμησε τον Μωάμεθ Β' το 1458 όταν αυτός κατέλαβε και κατέστρεψε την Μεσαιωνική Ταρσό, δέκα περίπου χιλιόμετρα Βόρεια της τεχνητής λίμνης (W.Miller H Φραγκοκρατία στην Ελλάδα σελ. 500).

Στην αρχαιότητα το ποτάμι αυτό ονομαζόταν Αροάνιος, αναφέρεται δε και ως Ανίας. Σκοπός της κατασκευής του φράγματος ήταν η άρδευση του οροπεδίου του Φενεού, έργο όμως που δεν έχει καν αρχίσει.

Στην περιοχή της λίμνης υπήρχε παλιά η Μονή του Αγίου Γεωργίου η οποία προς το τέλος του 17ου αιώνα μεταφέρθηκε βορειοδυτικά και ψηλότερα στη σημερινή της θέση. Διατηρήθηκε όμως το εκκλησάκι του μοναστηριού αυτού, που ήταν γνωστό ως παλιομονάστηρο και σήμερα, μετά την κατασκευή του φράγματος, έχει πάρει το όνομα του Αγίου Φανουρίου. Το εκκλησάκι αυτό βρίσκεται Νότια στην άκρη της Λίμνης και επικοινωνεί με τη στεριά με στενή εδαφική λωρίδα.

Η περιοχή της Λίμνης που έχει κηρυχθεί ως περιοχή ΝATURA είναι ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και δέχεται πολλούς επισκέπτες.

Η παραπάνω λίμνη δεν έχει καμία σχέση με την λίμνη του Φενεού που σήμερα σχηματίζεται στα Νότια του οροπεδίου του Φενεού, μόνο τον χειμώνα και σε περιόδους πολλών βροχοπτώσεων και η οποία από τα μυθικά χρόνια μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα κατέκλυζε περιοδικά μεγάλο τμήμα του οροπεδίου. Τα νερά της λίμνης αυτής, από καταβόθρες στα Νότια του οροπεδίου, βγαίνουν στον Λάδωνα. Τέλος αναφέρεται σε διάφορα κείμενα (ξένων περιηγητών και άλλων) ως λίμνη του Φονιά (παραφθορά της λέξης Φενεός).

          Η ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΦΕΝΕΟΥ

Στην ορεινή Κορινθία πλησίον του χωριού Γκούρα του δήμου Φενεού βρίσκεται η Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου Φενεού. Σε μικρή απόσταση από αυτή, στο σημείο όπου συγκεντρώνονται τα νερά των γύρω βουνών με τη δημιουργία του φράγματος Δόξα, είχε κτιστεί κατά τον 14ο αιώνα το παλαιομονάστηρο παλαιό καθολικό της μονής Αγίου Γεωργίου. Τον 17ο αιώνα το παλαιομονάστηρο εγκαταλείφθηκε όταν η λίμνη Φενεού κατέκλυσε ολόκληρη την κοιλάδα και ανάγκασε τους μοναχούς να χτίσουν ψηλότερα το νέο μοναστήρι. Το παλαιό καθολικό ανήκει στον τύπο σταυροειδούς εγγεγραμμένου με οκτάπλευρο τρούλο. Στα νότια του ναού σώζονται τα ερείπια κτισμάτων που ανήκουν στην αρχική Μονή. Πρόσφατα ο ναός μετονομάστηκε σε Άγιο Φανούριο.

Η μονή περιλαμβάνει σήμερα ένα τριώροφο οικοδόμημα που περικλείεται από ψηλό λιθόκτιστο περίβολο, με επιβλητικό τριώροφο κωδωνοστάσιο και πυλώνα στη νότια πλευρά. Το σχήμα του είναι σχεδόν τετράγωνο, με γενικές διαστάσεις 36,60μ x 30,00μ. Στο κέντρο της μονής βρίσκεται το καθολικό και γύρω από αυτό βρίσκονται διατεταγμένα τα κελιά. Στο ισόγειο υπάρχουν αποθήκες και βοηθητικοί χώροι. Η αυλή είναι πλακόστρωτη, ενώ εξωτερικές κλίμακες οδηγούν στους εξώστες των ορόφων των κελιών. Στον α' όροφο εκτός από τα κελιά βρίσκονται δύο παρεκκλήσια και δύο χώροι που οδηγούν σε κρύπτες. Στον β' όροφο βρίσκεται η τράπεζα, η σύγχρονη κουζίνα και το αρχονταρίκι.

Ο ναός, ορθογωνίου σχήματος, έχει εξωτερικές διαστάσεις 15,65μ x 7,49μ. Αποτελείται από εξωνάρθηκα καλυπτόμενο με ξύλινη στέγη, τον νάρθηκα ο οποίος καλύπτεται με θόλο, τον κυρίως ναό, τύπου βασιλικής με τρούλο τον οποίο υποβαστάζουν κάμαρες που ακουμπούν σε 4 ποδαρικά και στο ιερό του ναού στο μέσο του οποίου υπάρχει το βήμα και εκατέρωθεν τα παραβήματα (Πρόθεση και Διακονικό). Από τις τρεις διαιρέσεις μόνο η μεσαία κόγχη προεξέχει εξωτερικά η οποία διαμορφώνεται σε πεντάπλευρο σχήμα.

Αργότερα στη δυτική πλευρά του ναού προστέθηκε νεότερο κτίσμα πλάτους 3,00μ. με καταπακτή που οδηγούσε σε μυστικό χώρο τον οποίο οι μοναχοί χρησιμοποιούσαν επί Τουρκοκρατίας ως ¨κρυφό σχολειό¨. Το 1740 ο ναός καταστράφηκε από πυρκαγιά και το 1754 ανακαινίσθηκε πλήρως.

Οι τοιχογραφίες του ναού αρίστης τέχνης που ακολουθούν την κριτική τεχνοτροπία, έγιναν από τον Παναγιώτη από τα Ιωάννινα το 1754 σύμφωνα με επιγραφή που βρίσκεται στο άνω μέρος της κυρίας εισόδου του ναού. Στον ίδιο ανήκει η επιχρύσωση του ξυλόγλυπτου τέμπλου που φέρει καλής τέχνης Δεσποτικές εικόνες και σκηνές Δωδεκάορτου. Εξαίρετης τέχνης είναι και ο μεγάλος μεταλλικός χορός ( πολυέλαιος ) με τα εικονίδια που κρέμεται αιωρούμενος κάτω από τον οκτάπλευρο τρούλο, όμοιος με του Αγίου Όρους.

Στο εσωτερικό του ναού φυλάσσονται ιερά κειμήλια όπως : ασημένια θυμιατά, δισκοπότηρο και εικόνες αγίων. Σε ειδική προθήκη εκτίθενται λειψανοθήκες από ασήμι και ένθετο φίλντισι διακοσμημένες με θρησκευτικές παραστάσεις. Μεταξύ των λειψάνων φυλάσσεται και ο κάλαμος της Αγίας Βαρβάρας. Μεγάλος αριθμός κειμηλίων που προέρχεται από τη Μονή Αγίου Γεωργίου και το Παλαιομονάστηρο βρίσκονται στο εκκλησιαστικό Μουσείο Κορίνθου.

Πληροφορίες για τη Μονή του Αγίου Γεωργίου Φενεού αντλούνται από τις ιστορικές πηγές και τις επιγραφές που βρέθηκαν στην πύλη και στο εσωτερικό του ναού. Το μεταβυζαντινό αυτό μνημείο που δεσπόζει σε ένα μοναδικής ομορφιάς δασώδες φυσικό περιβάλλον σε υψόμετρο 1500μ. γνώρισε μεγάλη οικονομική άνθηση κατά τα μέσα του 17ου αιώνα.

Σήμερα το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου με την λαμπρή μακρόχρονη ιστορία του και την πνευματική και υλική προσφορά του στην περιοχή και την πατρίδα, αποτελεί κέντρο έλξης για τους επισκέπτες.

Δεν γίνεται να φύγει κανείς από την    Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου χωρίς να δοκιμάσει το θεσπέσιο γλυκό του κουταλιού τριαντάφυλλο που παρασκευάζουν οι μοναχοί από τα άνθη που καλλιεργούν οι ίδιοι μέσα στη Μονή.

*Βιογραφικό:

            Ο Βασίλειος Γεωργιόπουλος του Δημητρίου και της Θεώνης, το γένος Πράσινου, γεννήθηκε στο Πλατύ Καλαμάτας Μεσσηνίας στις 30 Μαρτίου 1977. Είναι παντρεμένος με τη διαπρεπή Φιλόλογο Μαριάννα Γκρόγκου του Αδάμ και μαζί έχουν μια ευτυχισμένη οικογένεια και διαμένουν στο Πλατύ Καλαμάτας Μεσσηνίας, που είναι και τόπος της καταγωγής του και των προγόνων του.

            Είναι στρατιωτικός και έχει υπηρετήσει σε πάρα πολλές επιχειρησιακές Μονάδες, σε ειρηνευτικές αποστολές και σε ιδιαίτερα απαιτητικές και υψηλές θέσεις, που του έχουν ανατεθεί. Με υψηλό φρόνημα και επαγγελματισμό και πάντα ανταποκρινόμενος με τον καλύτερο δυνατόν τρόπο και γι’ αυτό έχει τιμηθεί με εύθυμες μνείες, συγχαρητήρια, τιμητικά διπλώματα και μετάλλια.

            Στον ελεύθερο χρόνο του, ασχολείται με τη συγγραφή δοκιμίων και ιστορικών, λογοτεχνικών βιβλίων, με την αρθρογραφία σε ενημερωτικές σελίδες και διάφορα έντυπα, τόσο στον ηλεκτρονικό, όσο και στον έντυπο τύπο.

            Ιδιαίτερη αγάπη έχει για την πατρίδα μας, για την ιστορία, τα ήθη, τα έθιμα και τη λαογραφία, για τη θρησκευτική ζωή και ιστορία, αλλά και για την βυζαντινή και εκκλησιαστική μουσική, όπως και με τη συγγραφή διάφορων κειμένων, που δημοσιεύονται και αναδημοσιεύονται σε πλήθος μέσων στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό.

            Προσπαθεί μέσα από την πένα του, τον πρωτοποριακό λόγο του και με τις διαχρονικές και καινοτόμες ρηξικέλευθες ιδέες του, να αποτυπώσει και να δώσει ουσιαστικά και πολύπλευρα μηνύματα για σεβασμό στις μεγάλες πανανθρώπινες αξίες, όπως η ισότητα, η δικαιοσύνη, η ελευθερία, η ανεξιθρησκία και η δημοκρατία, αλλά και πίστη σε ιδανικά της αγάπης, της αλληλοβοηθείας, όπως έχει κηρύξει ο ορθόδοξος χριστιανισμός, αφού ο σταυρός και ο ζωοποιός τάφος δείχνουν και φωτίζουν τον δρόμο μας προς την ανάσταση.

            Έχει λάβει πάρα πολλές βραβεύσεις, πτυχία τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, και έχει παρακολουθήσει πλήθος σεμιναρίων, συνεδρίων, διαλέξεων, προγραμμάτων, πιστοποιήσεων και επαγγελματικών καταρτίσεων της Ελλάδας και χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

            Ασχολείται με την Φωτογραφία και συμμετέχει ενεργά σε επιστημονικά συνέδρια και σε πολύπλευρες εκδηλώσεις.

            Μέσα από τις γονικές παρακαταθήκες και από τις διδαχές της ορθοδόξου πίστεως είναι σταθερά και απαρέγκλιτα απέναντι σε κάθε αυθαιρεσία, καταστρατήγηση, παρανομία και σε κάθε μορφή βίας, αδικίας, ατιμίας, ανομίας και θεωρώντας ότι μια πολιτεία μπορεί να υπάρχει και να ζει όταν αποδέχεται τους νομούς «Dura lex, sed lex». – Σκληρός νόμος, αλλά νόμος.

            Βέβαια, έχει ενσωματώσει και έχει κάνει βίωμα του την αξιοπρέπεια, την εντιμότητα, την τιμιότητα, και την αλήθεια με στόχο την καλυτέρευση της κοινωνίας και της αλλαγής της για ένα καλύτερο μέλλον για όλους μας και ιδιαιτέρως για τα παιδιά μας.

            Ιδιαίτερη αγάπη και έντονο προβληματισμό έχει για το μέλλον της ιδιαίτερης πατρίδας του, το ιστορικό Πλατύ Καλαμάτας Μεσσηνίας, και όχι μόνο, λόγω των συσσωρευμένων προβλημάτων, που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια και γι’ αυτό δίνει καθημερινό άοκνο αγώνα, προβάλλοντας τα προβλήματα, αλλά και δίνοντας λύσεις που για πολλούς φαντάζουν επίπονες, αλλά είναι οι μοναδικές και ουσιώδεις, αλλά όπως χαρακτηριστικά λέει «αν δεν σπάσεις αυγά ομελέτα δεν τρως».